Każde odejście bliskich jest trudne do zaakceptowania. Nawet jeśli przyczyną zgonu jest długotrwała choroba i do myśli o śmierci można było przywyknąć, to i tak niełatwo przychodzi nam godzenie się ze stratą. W przypadku, gdy śmierć następuje w okolicznościach tragicznych przyjęcie do wiadomości takiego faktu jest wyjątkowo trudne. Żałoba ogarnia umysł, paraliżuje i utrudnia czy wręcz uniemożliwia działanie. Jak postępować w takiej sytuacji?
Co to znaczy śmierć w tragicznych okolicznościach?
Tragicznymi okolicznościami określa się warunki, w jakich doszło do zgonu na skutek samobójstwa oraz morderstwa. Do tego obszaru przypisuje się czasem katastrofy komunikacyjne, budowlane, pożary, eksplozje szczególnie wówczas, gdy są one skutkiem działań przestępczych. Wielkie kataklizmy wywołane przez żywioły typu tsunami, trzęsienia ziemi czy pożary są tragiczne w skutkach, ale traktuje się je jako zjawiska naturalne.
Jak postępować, gdy stwierdzimy śmierć w tragicznych okolicznościach?
Każda osoba, która dokona odkrycia faktu zgonu ma obowiązek wezwać pogotowie ratunkowe. Z telefonu stacjonarnego wybiera się numer 999, z komórki 112. Gdy podejrzewamy, że na miejscu mogło dojść do przestępstwa staramy się niczego nie dotykać oraz ostrożnie się przemieszczać, aby nie zatrzeć śladów.
Jeśli pogotowie wzywają osoby, które były świadkami zdarzenia lub znalazły się na miejscu tuż po nim, należy rozpocząć akcję reanimacyjną i prowadzić ją do czasu przybycia ekipy pogotowia.
Działania służb na miejscu śmierci w tragicznych okolicznościach
Po zakończeniu pracy ekipy medycznej do akcji wkracza prokurator, który decyduje o przeprowadzeniu sekcji zwłok. Ciało zmarłego nie może pozostać w domu ani w przechowalni, gdzie umieszcza się zmarłych na czas oczekiwania na pogrzeb. Tragicznie zmarłych transportuje się do zakładu medycyny sądowej lub prosektorium miejskiego czy szpitalnego, gdzie biegły lekarz patomorfolog lub lekarz medycyny sądowej przeprowadzi sekcję.
Miejsce tragicznego zgonu – zbrodni lub samobójstwa po eksportacji zwłok staje się polem działania policji, która zabezpiecza ślady.
Jeśli ciało odnajdzie osoba postronna lub gdy śmierć nastąpi poza miejscem zamieszkania zawsze konieczna jest identyfikacja zwłok przez członków najbliższej rodziny. Okazanie zwłok odbywa się w prosektorium w pomieszczeniach specjalnie do tego celu przeznaczonych.
Kto ma prawo odebrać ciało zmarłego w tragicznych okolicznościach?
Gdy prokurator, patomorfolog i policja wykonują swoje czynności rodzina zmarłego musi rozpocząć przygotowania do pogrzebu. Najpierw jednak musi odbyć się sekcja, czyli czynność ustalająca przyczynę zgonu. Po sporządzeniu protokołu sekcji prokurator decyduje o zgodzie na wydanie ciała osobom uprawionym.
O tym, kto jest osobą uprawnioną do odebrania ciała i organizacji pochówku decydują przepisy. W ustawie z 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych jest napisane, że prawo pochowania mają:
- Współmałżonek,
- Dzieci,
- Rodzice,
- Rodzeństwo,
- Krewni boczni do VI stopnia pokrewieństwa,
- Powinowaci w linii prostej do I stopnia.
Wojskowych zmarłych tragicznie podczas służby czynnej mają prawo pochować organy wojskowe.
Pogrzeby zasłużonych wobec państwa i społeczeństwa organizują organy władzy państwowej, samorządy terytorialne, inne instytucje i organizacje społeczne.
